Met Peter van der Velde in Rowol
Het stukkie veen ten noorden van Rowol, tussen zaand en klei is de Paaizermao (het stuk in ‘t oosten) en de Onlanden (het stuk in ‘t westen). Daor was Van der Velde underweg doe e Winter op de Paaizermao schreven hef. Een vlak stuk laand, nat, kaold, wat kleumende schaopen en ponnies, de Martinitoren as ‘n speulding naor ‘t noorden. Aj daor nou kuiert zuj verrast wezen hoe weinig d‘r veraanderd is. Pas op: wij kuiert deur ‘t veen, dat is seins aordig nat. De wandeling giet diels over verharde straoties, maor ok over de diek en dwars deur ‘t veld. En wij wilt ok in ‘t dörp kieken, want Rowol is mooi!
Adressen in Rowol
Cnossen Leekstermeer
Meerweg 13,
9312 TC Roden,
www.cnossenleekstermeer.nl
Woldzigt
Hoofdstraat 58,
9315 PC Roderwolde,
www.woldzigt-roderwolde.nl
Jacobskerk
Hoofdstraat 25,
9315 PC Roderwolde,
www.pkn-roden.nl
Café Het rode Hert
Hoofdstraat 32,
9315 PC Roderwolde,
www.hetrodehertroderwolde.nl
Hoogwater
Aj Rowol binnenkomt, um ’t even van de Grunninger of van de Rooner kaante, denk ie: wat ’n mooi old dörp! Mooie meule, mooi kerkie, mooi aold café, mooi haventie. Aj dan wat beter kiekt, ziej dat er wat biezunders an de haand is: veul gebouwen hebt een wit bordtie. Net as in een museum kriej tekst en uutleg over dit en dat. Alles wat in Rowol te zien is, was vrogger argens aans. Het lek wal of ze daor de hiele tied an ’t verhuzen, ofbreken en opbouwen west bint.
Rowol weur deur de eeuwen hen plaogd deur hoog water. Daordeur verscheuf het dörp stukkie bij beetie naor ’t zuden, weg van ’t water, weg van ’t veen van de Onlanden en de Paaizermao, dichter naor ’t zaand, dat hoger lag en dreug was. Tegen ’t einde van de 18de eeuw stun het laand in ’t noorden van Rowol zo slim under water, dat domnee Schönfeld vun dat er dringend een neie kerke kommen mus. Hij schreef an keuning Willem I:
‘Het dorp is door verloop van eeuwen verplaatst, terwijl de kerk is achtergebleven, welke dan ook nu des winters op eene kleine hoogte midden in het water staat, hebbende alleen eenen opgehoogden weg derwaards leidende, welke bij storm en onweer hoogst moeilijk te passeren is.’ De kerk weur in 1830 ofbreuken en het jaor daorop ien kilometer zudelijker nei optrökken. Het kerkhof bleef op de aolde plek vanwege de dodenrust.